Skip to content

Clàr-innse

Facal gràmair

Eisimpleir

Far a faighear e

Ainmearan / Nouns

fireanntamasculine
prepositional, possessive

air a’ bhòrd, ris a’ bhodach
còta a’ bhalaich

boireannta – feminine
prepositional, possessive

aig an uinneig mhòir
a’ glanadh na h-uinneig(e)

ainmear – iomarra
noun – plural

na taighean, na h-uinneagan
na balaich, na bùird

ainmear – roimhearach
prepositional / dative

air a’ bhòrd bheag
anns a’ chraoibh mhòir

ainmear – gairmeach noun – vocative

a Sheumais, a Sheonag a bhalaich bhig

Gnìomhairean / Verbs

tràth – làthaireach
present tense

tha mi a’ dol ann

am bi thu a’ dol ann tric?

chuir, an do chuir dh’òl, cha do dh’òl

tràth – seachad past tense

chaidh, chuala, chunnaic, fhuair, ràinig, rinn, rug, thàinig, thug, thuirt

bha, an robh, cha robh bha mi ag obair an-dè

bidh/bithidh, am bi, cha bhi

tràth – teachdail future tense

cuiridh, an cuir, cha chuir

nì, chì, thèid, gheibh, thig

tha mi air sin a dhèanamh

tràth – coileanta perfect tense

tha mi air a cheartachadh

bha iad air a’ chèic ithe

seachad-gnàthach habitual past tense

bhithinn, bhiomaid, bhiodh bhiodh e ann / chuirinn

briathar – òrdugh verb – imperative

bi, bithibh cuir, cuiribh

briathar – cùmhnantach verb – conditional

bhithinn, bhiomaid, bhiodh nan dèanadh tu sin dhomh

briathar – fulangach verb – passive

chaidh an doras fhosgladh chaidh mo leòn rugadh e tha e air a leòn

Buadhairean / Adjectives

buadhairean adjectives

tha an uinneag beag bòrd mòr, uinneag bheag droch latha, deagh dhuine

coimeasadh comparison

tha e nas fhaide, nas fheàrr am fear as motha, as gile

co-ghnìomhair   adverb/ adjective modifier

gu luath, an-diugh, shuas glè mhath, uabhasach math

Clàsaichean / Clauses

thuirt e gu bheil, gun robh, gum bi, gun do rinn, gun tig

clàsan clauses

thuirt e gur e sin e gur ann an sin a tha e

thill e nuair a bha e deiseil

Gnìomh-ainmearan / Verbal nouns

gnìomh-ainmear – rùnach   verbal noun – intent/ infinitive

dol a dh’fhalbh dol a dhùnadh an dorais tha mi dol gad fhaicinn

gnìomh-ainmear – coileanach  verbal noun – complementing

’s urrainn dhomh snàmh tha agam ri sin a dhèanamh feumaidh mi d’ fhaicinn

Is

isthe verb ‘is’

’s e tidsear a tha ann ‘s e Iain a rinn sin ’s ann an sin a thachair e

       Riochdairean / Pronouns

riochdair pearsanta

personal pronoun

mi, thu, e, i, sinn, sibh, iad mise, thusa mi fhèin/fhìn

alt pearsanta          possessive pronoun

mo, do … mo bhaga, m’ ad-sa

riochdair roimhearach prepositional pronoun

agam, agad, aige, aice rium, bhuam, asam, annad

riochdair dàimheach

relative pronoun

sin an duine a thuirt e an e sin na fhuair thu?

riochdair sònrachaidh demonstrative pronoun

seo, sin, siud a’ bheinn an taigh seo, sin, ud

àireamhan / numbers

aon, dà / dithis / a’ chiad

       Riochdairean / Pronouns

roimhearan sìmplidh

simple prepositions

mi, thu, e, i, sinn, sibh, iad mise, thusa mi fhèin/fhìn

mi, thu, e, i, sinn, sibh, iad mise, thusa mi fhèin/fhìn

roimhearan fillte

compound prepositions

an aghaidh, air beulaibh, air cùl, ri taobh

Print Friendly, PDF & Email

© Stòrlann Nàiseanta na Gàidhlig 2024