Mìneachadh
Tha dà phàtran eadar-dhealaichte ann airson a ràdh gu bheil aon rud an crochadh air rud eile.
’S e an dòigh as sìmplidhe dhiubh seo a bhith a’ cleachdadh
ma:
- Gheibh thu an leabhar ma tha thu ga iarraidh.
[Tha ceangal dìreach eadar an dà rud. Smaoinich air còmhradh: “A bheil thu ag iarraidh leabhar?” “Tha.” “Ceart, gheibh thu e.” ie, tha faighinn an leabhair ‘an crochadh air’ gu bheil thu ga iarraidh.]
Seo eisimpleirean eile:
- Ma chuireas tu buidhe còmhla ri dearg, gheibh thu orains.
- Nì mi sin ma bhios tìde agam.
- Ma bha e aig a’ ghèam, bidh fhios aige dè thachair.
[Tha
tu air a chleachdadh an àite
thu às dèidh
bhios, chuireas.]
Tha
mura air a chleachdadh an àite
ma airson innse mu rud a thachras nuair
nach tachair rud eile:
- Mura bheil airgead agad, chan fhaigh thu dad an seo.
- Mura do rinn thu an obair, cha bhi iad toilichte.
- Chan fhuirich sinn riut mura bi thu an seo tràth.
Tha dòigh eile ann air innse gu bheil aon rud an crochadh air rud eile a tha a’ cleachdadh
nan/nam an àite
ma. Tha i a’ cleachdadh nan riochdan seo den fhacal gnìomh –
bhithinn (mi),
bhitheamaid (sinn),
bhiodh/bhitheadh,
chuireadh -agus a’ leantainn a’ phàtrain seo:
- Nam biodh tu an seo an-dràsta, chitheadh tu sealladh brèagha.
- Nam biodh càr agam, bheirinn lioft dhut.
- Bhithinn glè thoilichte nam faighinn an duais sin.
- Nan stadamaid an seo, chitheamaid sealladh brèagha.
- Bu toigh leam nan tigeadh tu còmhla rium.
[’S e
tu a tha air a chleachdadh às dèidh
bhiodh/biodh/chitheadh an àite
thu.]
Uaireannan tha
robh air a chleachdadh an àite
bhiodh/biodh:
- Nan robh thu an seo an-dràsta, chitheadh tu sealladh brèagha.
- Nan robh fhios air a bhith agam air sin, bha mi (bhithinn) air a dhol ann.
[Tha
nam +
biodh/
cuireadh air an cleachdadh ma tha beagan mì-chinnt ann a thaobh a bheil an rud a tha ann a’ dol a thachairt. San t-seantans
Nam biodh càr agam, bheirinn lioft dhut, mar eisimpleir, tha e soilleir nach eil càr aig an neach-labhairt agus mar sin nach eil an neach eile a’ dol a dh’fhaighinn lioft.]